Saunouso(-dóu-Japoun)
Reynoutria japonica
Polygonaceae
Noms en français : Renouée du Japon, Renouée à feuilles pointues.
Descripcioun :Grando erbo à port d'aubret que trachis sus li limas de flume e de ribiero (Rose, Durènço). Se recounèis à si gròssi fueio (5 à 20 cm) à baso plato (fotò) e si flour blanco. Es uno planto quàsi sènso péu. Nous vèn d'Asìo dóu levant .
Usanço :Es uno planto que s'ameritarié d'èstre couneigudo. Li racino soun manjado au Japoun après maceracioun dins l'aigo pièi couissoun. Li tijo podon èstre pelado pièi utilisado coume li pecou de rebarbo e farcido, pièi passado au four. Li jòuini brout, cubert pèr resta blanc soun peréu manja cue o crus. En Roumanìo adoubon li "sarmale" emé li fueio dóu biais di fueio de vigno. Li cambo, boutisso, podon servi pèr faire d'instrument de musico.
Port : Aubret
Taio : 1 à 2,5(3) m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Reynoutria
Famiho : Polygonaceae
Ordre : Caryophyllales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 3 à 5 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Ribiero
- Ermas
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Óurigino Asìo-Èst
Ref. sc. : Reynoutria japonica Houtt., 1777
(= Fallopia japonica (Houtt.) Ronse Decr., 1988 )
Ourmèu
Ulmus minor
Ulmaceae
Àutri noum : Ourme, Óume.
Noms en français : Ormeau, Orme champêtre.
Descripcioun :L'ourmèu, vo l'ourme en mountagno mounte èi pu grand, se recounèis à si fueio pas simetrico à la baso e à si fru.
Usanço :"Se fahié la ramo à l'autouno [...] avans que la fueio toumbe, quand èro enca vèrdo quoi [...] se coupaves tròu tard, toumbavon tout [...] au mes d'óutobre. Fahian de fais abouminable [...] après lei dounavian ei cabro coumo'cò, ou bèn li òu espoursaves [...] ei lapin atou, quand aviés pas tròu de fen, e bè dounaves un pòu de ramo [...] e fahié de bouon la. [...] Pèr aquelo ramo, ce que fahien tèms passa, pèr garda quaucarèn ! N'en nourrissien lei bèsti tout l'ivèr [...] L'ourme es bouon, oui pasqué tèn bèn la fueio. Castelano (04) (in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.). En Alouos se fasié d'"òri d'ourme" emé li galo pèr brula dins "lou calen o lou lanternoun".
Port : Aubre
Taio : 1 à 20 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Ulmus
Famiho : Ulmaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : 1 à 2 mm
Flourido :
Ivèr
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 à 1700 m
Aparado : Noun
Febrié à mars
Liò : Ribiero
- Baragno
- Ermas
- Bartas
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éuroupenco-Caucasiano
Ref. sc. : Ulmus minor Mill., 1768